240-lecie Szkoły Podstawowej nr 1 w Rzeszowie. To najstarsza podstawówka w mieście

W południe uczniowie klas 7 i 8 odtańczyli poloneza na rzeszowskim rynku. Ten tradycyjny polski taniec był nie tylko wyrazem patriotyzmu, ale również hołdem dla tradycji, które szkoła pielęgnowała od pokoleń. Po zakończonym tańcu uczniowie złożyli kwiaty pod pomnikiem Adama Mickiewicza.

Pozostała część uroczystości przeniosła się do Teatru Maska, gdzie odbyło się oficjalne przywitanie gości. Wśród zaproszonych byli nauczyciele, uczniowie, absolwenci oraz przedstawiciele lokalnych władz i społeczności. Następnie miała miejsce multimedialna prezentacja historii szkoły, która przybliżyła zgromadzonym bogate dzieje tej placówki, jej rozwój oraz znaczące wydarzenia z minionych lat.

Uczniowie zaprezentowali swoje talenty podczas występów artystycznych. Kulminacyjnym punktem dnia było przedstawienie „Kopciuszka”. O godzinie 14:20 odbyło się spotkanie z absolwentami szkoły, którzy podzielili się swoimi wspomnieniami z czasów szkolnych. Był to moment pełen sentymentu, wspomnień i refleksji nad tym, jak szkoła wpłynęła na ich życie i rozwój.

Historia Szkoły Podstawowej nr 1 w Rzeszowie sięga końca XVIII wieku. W wyniku pierwszego rozbioru Polski, tereny te znalazły się pod panowaniem austriackim, co znacząco wpłynęło na kształt oświaty. W 1784 roku, na mocy patentu cesarskiego, z inicjatywy nauczyciela Ignacego Nowińskiego, rozpoczęła działalność Cesarsko-Królewska Rzeszowska Szkoła Główna. Szkoła ta, obejmująca początkowo cztery klasy chłopcze oraz jedną klasę "panieńską", stała się fundamentem dla późniejszej SP 1.

Początki szkoły charakteryzowały się szybkim rozwojem i adaptacją do zmieniających się warunków. Już w pierwszym roku działalności, dzięki staraniom pierwszego dyrektora Antoniego Adlera, szkoła otrzymała finansowe wsparcie od magistratu miasta. Nauczanie odbywało się w języku niemieckim, z polskim jako pomocniczym, co było odzwierciedleniem ówczesnej polityki germanizacyjnej. Wiek XVIII to także czas, kiedy szkoła zyskała pierwsze wyposażenie i przeprowadziła pierwszy publiczny egzamin.

XIX wiek przyniósł szereg zmian w strukturze i programie nauczania. Austriackie ustawodawstwo szkolne wprowadziło germanizację oraz większe zaangażowanie duchowieństwa w proces edukacyjny. Mimo tych trudności, szkoła kontynuowała swoją działalność, rozwijając program nauczania i zwiększając liczbę uczniów. W tym czasie placówka zyskała również nauczycieli o znaczących osiągnięciach i zaangażowaniu.

Koniec XIX wieku i początek XX wieku to okres, w którym Galicja uzyskała autonomię, co pozytywnie wpłynęło na rozwój szkolnictwa. Wprowadzenie języka polskiego jako wykładowego oraz reformy szkolne przyczyniły się do wzrostu roli szkoły w lokalnej społeczności. Pomimo trudności, takich jak brak wystarczającej ilości pomieszczeń czy problemów związanych z napływem uczniów, szkoła dynamicznie się rozwijała, a jej znaczenie rosło.

II wojna światowa przyniosła zniszczenie i przerwanie działalności szkoły. Budynek szkolny został częściowo zniszczony, a proces edukacyjny został brutalnie przerwany. Niemniej jednak, dzięki wysiłkom nauczycieli i pracowników szkoły, udało się wznowić naukę, mimo ekstremalnie trudnych warunków.

"Druga wojna światowa (…) niszcząc miasta i wsie polskie – zniszczyła całkowicie urządzenie i akta szkoły im. A. Mickiewicza. Część akt, a to: katalogi klasowe i część biblioteki szkolnej udało się odnaleźć po wojnie między ludźmi. Nie udało się niestety – odnaleźć kroniki szkoły. (…) poczuwam się do obowiązku zapoczątkować nową kronikę, zbierając - niestety szczupłe dane o minionych dziejach tutejszej szkoły. Dane, jakkolwiek szczupłe, oparte są na materiałach pewnych (kronika szkoły żeńskiej im. Św. Scholastyki, aktach szkoły, zeznaniach wiarygodnych świadków współczesnych itp.)".

Po zakończeniu działań wojennych szkoła stopniowo wracała do normalności. Lata 50. i 60. XX wieku to czas intensywnego rozwoju placówki, która zyskała nowe pomieszczenia i ulepszony sprzęt dydaktyczny. Wprowadzenie koedukacji oraz kolejne remonty i modernizacje znacząco poprawiły warunki nauki.

Końcówka XX wieku i początek XXI wieku to okres, w którym SP 1 w Rzeszowie kontynuuje swoje bogate tradycje, jednocześnie adaptując się do nowych wyzwań edukacyjnych. Stowarzyszenie Przyjaciół Szkoły Nr 1 imienia Adama Mickiewicza w Rzeszowie, założone w 1995 roku, stanowi dowód na silne związki szkoły z jej absolwentami i lokalną społecznością.

Źródło: https://sp1.resman.pl/