Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Czy niezaszczepienie dziecka jest karalne? Konsekwencje odmowy szczepienia według polskiego prawa

Anna Rokicka-Żuk
Anna Rokicka-Żuk
Trzymanie się kalendarza szczepień gwarantuje, że wszystkie niezbędne dawki szczepionek będą podane we właściwych odstępach czasu.
Trzymanie się kalendarza szczepień gwarantuje, że wszystkie niezbędne dawki szczepionek będą podane we właściwych odstępach czasu. alona1919/123RF
Szczepienie dzieci to obowiązek, jednak nie wszyscy rodzice i opiekunowie go wypełniają. Brak zaszczepienia dziecka jest jednak odnotowywany w systemie i za uchylanie się od niego grozi kara finansowa lub postępowanie sądowe, a także inne konsekwencje, m.in. mniejsze szanse na zapisania się do żłobka czy przedszkola. Wyjaśniamy, jakie mogą być skutki uchylania się od obowiązku, jakie szczepienia są wymagane i dlaczego warto trzymać się ich oficjalnego kalendarza.

Spis treści

Po co szczepić dzieci?

Szczepienia dzieci przeciw określonym groźnym chorobom zakaźnym są w Polsce obowiązkowe i bezpłatne. Mają na celu nie tylko zapewnienie młodym ludziom maksymalnej ochrony przed zachorowaniem. Ich stosowanie ma też wyeliminować występowanie tych chorób w społeczeństwie poprzez wytworzenie tzw. odporności zbiorowej. To stan, w którym nie ma już kogo zarażać.

Wykształcenie odporności stadnej wymaga zaszczepienia średnio 95 proc. społeczeństwa (dla poszczególnych chorób wskaźnik nieco się różni). W Polsce udało się osiągnąć ten pułap, jednak z biegiem lat poziom wyszczepienia najmłodszych niestety maleje.

Na przestrzeni zaledwie 5 lat od 2012 r. liczba odmów szczepienia dzieci wzrosła aż czterokrotnie do ok. 30 tysięcy. W 2018 r. odnotowano już 40 tys. odmów, w 2020 r. – 48 tys., a 2021 r. – co najmniej 51 tysięcy. Są one składane jako osobny dokument i wymagają zgłoszenia przez lekarza do sanepidu z podaniem informacji, kto i dlaczego odmówił wykonania szczepienia.

Sytuacja ta jest bardzo niebezpieczna, ponieważ spadek wyszczepienia o zaledwie 5 procent może spowodować powrót groźnych patogenów. Ma to miejsce już teraz, gdyż w Polsce rośnie liczba przypadków ospy, odry, krztuśca czy różyczki. Szczególnie niepokojący jest niski poziom wyszczepienia przeciw odrze, który przez lata wynosił 98-99 proc., a teraz dla pierwszych dawek preparatu nie sięga nawet 93 procent.

Należy też pamiętać, że do naszego kraju przybyło wiele nieszczepionych dzieci zza wschodniej granicy. Choć dla nich szczepienia w Polsce również są obowiązkowe i bezpłatne, jest jeszcze za wcześnie, by odniosły skutki. Dlatego szczególnie teraz tak ważne jest, by dopilnować podania maluchowi wszystkich wymaganych preparatów ochronnych.

W pierwszym roku dziecka monitorowanie ich harmonogramu jest najłatwiejsze, ponieważ ma ono wyznaczana częste wizyty u pediatry, a na nich – kolejne szczepienia. Ich terminy są też wpisane do Książeczki Zdrowia Dziecka, często przypomina o nich przychodnia, również w wypadku ominięcia terminu.

Kalendarz szczepień obowiązkowych dla dzieci na 2022 r.

Program szczepień ochronnych (PSO) na 2022 r., który został przyjęty 28 października 2021 r., uwzględnia wykaz szczepień obowiązkowych dla dzieci według ustalonego kalendarza. Pierwsze (BCG i HBV) są podawane już w pierwszej dobie życia dziecka (a przynajmniej do czasu wypisania z oddziału noworodkowego), natomiast ostatnie – około 6., 12. i 19. roku życia.

Ochrona dotyczy następujących chorób i jest zapewniana przez odpowiednią liczbę dawek poszczególnych rodzajów szczepionek (w nawiasach):

  • gruźlica (BCG),
  • wirusowe zapalenie wątroby typu B (HBV),
  • rotawirusy (RV),
  • błonica, tężec i krztusiec (DTP, DTap, Tdap, Td),
  • poliomyelitis (IPV),
  • zakażenie Haemophilus influenzae typu B (Hib),
  • pneumokoki (PCV),
  • odra, świnka i różyczka (MMR).

Kalendarz szczepień umożliwia rozplanowanie w czasie wszystkich niezbędnych dawek szczepionek z uwzględnieniem właściwych przerw między nimi. Nieprzestrzeganie podanych terminów to nie tylko opóźnienia w zapewnieniu dziecku ochrony przeciw danej chorobie, ale także ryzyko zakłócenia harmonogramu podawania pozostałych preparatów, które zapobiegają zakażeniom innymi patogenami.

Program Szczepień Ochronnych w 2022 roku
Szczepienia Info

Kara za niezaszczepienie dziecka i inne konsekwencje

Terminowe szczepienia są w najlepszym interesie dzieci, ale także całej ich populacji, ponieważ przyczyniają się do budowania odporności zbiorowej w społeczeństwie.

Szczepienia dzieci są obowiązkowe, co wynika z art. 5 pkt 1 lit. b oraz art. 17 ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi z dnia 5 grudnia 2008 r. Za niewypełnienie go nie ma już w ustawie zapisu o karach, jednak nie znaczy to, że nie obowiązują.

Za uchylanie się od obowiązku szczepień może być nałożona kara pieniężna w ramach procedury administracyjnej, gdzie organem egzekucyjnym jest Powiatowy Państwowy Inspektor Sanitarny. Efektem procedury może być nałożenie grzywny decyzją właściwego miejscowo wojewody. Może ono odbywać się wielokrotnie, a wysokość kary może wynieść jednorazowo 10 000 zł.

W przypadku zaniedbania szczepień dziecka możliwe są także kontrole sądu opiekuńczego, który może wszcząć postępowanie o ograniczenie praw rodziców.

Konsekwencją nieszczepienia dzieci w terminie są też trudności w zapisaniu ich do żłobka czy przedszkola. O przyjęciu decyduje liczba punktów przyznawanych podczas rekrutacji, a ocena dotyczy również szczepień.

Sprawdź również:

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Te produkty powodują cukrzycę u Polaków

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera

Materiał oryginalny: Czy niezaszczepienie dziecka jest karalne? Konsekwencje odmowy szczepienia według polskiego prawa - Strona Zdrowia

Wróć na jeleniagora.naszemiasto.pl Nasze Miasto