Mateusz Mykytyszyn ocalił skarb z Wałbrzycha! Poniemieckie znalezisko mogło zniknąć, jak inne. Co było w środku NOWE ZDJĘCIA

O skarbie Wałbrzycha ukrytym w piwnicy starej, poniemieckiej kamienicy przy ulicy Kuracyjnej 1 na Starym Zdroju w Wałbrzychu mówi dziś cała Polska. Nic dziwnego, to swego rodzaju kapsuła czasu, zamknięta przed wzrokiem ludzi przez blisko 80 lat.

To albo uciekający przed zbliżającą się do Waldenburga Armią Radziecką albo wysiedlani stąd niemieccy właściciele tych rzeczy ukryli je w piwnicach i zamurowali pomieszczenie w nadziei, że wrócą po dorobek życia. Nie udało się, a spakowane w kosze przedmioty z etykietami przeleżały w Wałbrzychu po dziś dzień. I pewnie leżałyby dalej, gdyby nie stara rura, która uległa awarii i zaczęła przeciekać.

Wspólnota mieszkaniowa zleciła prace firmie, której pracownicy zdecydowali, że trzeba kuć ścianę, by wymienić rurę i przypadkowo odkryli skarb. Dlaczego skarb?

- Bo skala tego odkrycia jest absolutnie wyjątkowa - mówi ceniony badacz okresu II wojny światowej, dziennikarz, popularyzator historii, autor książek historycznych i programów telewizyjnych Łukasz Kazek z Walimia na Dolnym Śląsku.

I wyjaśnia, że Niemcy chowali cenne przedmioty, których z różnych względów nie mogli ze sobą zabrać w piwnicach na strychach czy pod drzewami owocowymi w sadach.

- Do dziś dokumenty, albumy, pamiętniki można odnaleźć w podwójnych stropach starych kamienic, kanki z monetami czy biżuterią wykopywane są spod charakterystycznych drzewek owocowych. Taki Niemiec wiedział, że Polak nie zetnie gruszy, bo jemu też będą smakować jej owoce - tłumaczy Łukasz Kazek.

Jak mówi, przez lata wielu Niemców wróciło na Dolny Śląsk, by zabrać swoje rzeczy albo rzeczy należące do przodków. Wielu jednak ta sztuka się nie udała, a ich skrytki odkryli Polacy i zawartość zatrzymali dla siebie. Jednym z bardziej okazałych znalezisk był skarb z Lubomierza.

Kilka lat temu Niemcy przyjechali tam z Hamburga. Mieli plan i opis miejsca, gdzie ukryto rodzinny skarb, który schował dziadek. Na planie zaznaczył charakterystyczne kapliczki i świerka pod którym zakopał słoik ze złotymi zegarkami, biżuterią wysadzaną kamieniami, pierścionkami, sygnetami, złotymi stalówkami do pióra, papierośnicami i monetami. Kiedy Niemcy wykopali słoik, zaalarmowana straż miejska i policja zabrała im skarb. Choć tłumaczyli, że przyjechali po rodzinne pamiątki, zgodnie z prawem polskim te rzeczy należą nie do spadkobierców a do Skarbu Państwa Polskiego.

Podobnie jak rzeczy odkryte w wałbrzyskiej kamienicy. Tu jednak szybko zareagowała miejscowa nauczycielka, której uczniem był Mateusz Mykytyszyn znany w Wałbrzychu regionalista, prezes Fundacji Księżnej Daisy von Pless i rzecznik Zamku Książ.

- Zadzwoniła do mnie moja była wychowawczyni. Powiedziała, że boi się że do rana tych rzeczy może już nie być, były przykryte jakąś płytą i pudłami. Po okolicy kręcą się różne osoby. A następnego dnia miały być kontynuowane prace i te rzeczy mogły się rozpierzchnąć... Wiedzieliśmy, że trzeba działać szybko. Natychmiast wezwaliśmy służby prezydenta miasta i spełniliśmy obywatelski obowiązek - mówi z uśmiechem Mateusz Mykytyszyn.

W efekcie z kamienicy przy ul. Kuracyjnej 1 na Starym Zdroju wywieziono do Starej Kopalni w Wałbrzychu całą ciężarówkę skarbów, gdzie są właśnie inwentaryzowane. O efektach w poniedziałek, 28 listopada br opowiedzą przedstawiciele Muzeum Porcelany w Wałbrzychu, którzy się tym zajmują.

Jak zaznacza Mateusz Mykytyszyn, wszystkie przedmioty zachowały się w idealnym stanie. - Były owinięte słomą i gazetami. W środku dorobek życia. To były walizki z imionami, nazwiskami i adresami, kartony, kosze. Tam były spakowane całe życia jednej czy drugiej rodziny. To były ubrania, książki, garnki w których były przepiękne szklane kieliszki, stuletnia porcelana, wyszywane makatki, aparat fotograficzny, album z olimpiady w Berlinie z 1936 roku, album o sztuce, listy, baśnie, zasuszony wianek z kwiatów... - wylicza Mykytyszyn.

Co się stanie z poniemiecką kapsułą czasu - skarbem z Wałbrzycha?

- Jestem za tym, by rzeczy sentymentalne, jak właśnie listy czy innego rodzaju przedmioty nie przedstawiające wartości materialnej, ani nie będące dobrem kultury polskiej, zwaracć potomkom właścicieli. To bezcenne pamiątki rodzinne - zauważa Łukasz Kazek.

Do tematu wrócimy w poniedziałek, 25 listopada kiedy ujawnionych zostanie więcej szczegółów po inwentaryzacji skarbu z Wałbrzycha. Czy miasto podejmie kroki, by odnaleźć potomków właścicieli tych rzeczy? Gdzie ostatecznie trafią i co się z nimi stanie? Tymczasem zachęcamy do obejrzenia zdjęć, które zrobił m.in. Mateusz Mykytyszyn, który zadbał o to, by niemieckie rzeczy nie trafiły w niepowołane ręce i zostały ujawnione jako jedno z nielicznych takich znalezisk oraz zdjęcia skarbu z Lubomierza.

To tutaj znaleziono poniemiecki skarb w Wałbrzychu. Zobaczcie na poniższej mapie, znajdował się przy ul. Kuracyjnej 1 w poniemieckiej kamienicy na Starym Zdroju.

O odkryciu skarbu w Wałbrzychu pisaliśmy jako pierwsi tutaj
Sensacja! W Wałbrzychu odkryto „skarb” podczas prowadzonych prac remontowych w jednej z kamienic!

Czytaj także o skarbie z Lubomierza i nieudanej próbie odzyskania rodzinnych pamiątek o dużej wartości
Skarb w Lubomierzu: Wykopano złote zegarki, biżuterię i monety ZDJĘCIA, FILM