Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

PIT krok po kroku

Redakcja
Nie warto czekać do ostatniego dnia. Rozliczajmy się wcześniej!

I. Wybieramy odpowiedni formularz zeznania

Przygotowania do rocznego rozliczenia podatku powinniśmy zacząć od ustalenia, z jakiego źródła osiągnęliśmy przychody w danym roku podatkowym. Źródło osiągniętego przychodu oraz sposób jego opodatkowania decyduje bowiem o rodzaju zeznania, na którym powinniśmy się rozliczyć. Może się również okazać, że w danym roku osiągnęliśmy przychody z kilku różnych źródeł, opodatkowane według odmiennych zasad, co może skutkować koniecznością złożenia więcej niż jednego zeznania. W zakresie opodatkowania dochodów (przychodów) osób fizycznych obowiązują następujące formularze zeznań rocznych: PIT-36, PIT-36L, PIT-37, PIT-38, PIT-39.

1. Najczęściej składanym zeznaniem jest PIT-37
Wypełniamy go, jeśli uzyskaliśmy przychody:
- wyłącznie w Polsce,
- za pośrednictwem płatnika,
- opodatkowane przy zastosowaniu skali podatkowej, w szczególności przychody:
- ze stosunku pracy (w tym spółdzielczego stosunku pracy), stosunku służbowego oraz pracy nakładczej,
- z emerytur lub rent krajowych (w tym rent strukturalnych, rent socjalnych), świadczeń przedemerytalnych, zasiłków przedemerytalnych, należności z tytułu członkostwa w rolniczych spółdzielniach produkcyjnych lub innych spółdzielniach zajmujących się produkcją rolną, zasiłków pieniężnych z ubezpieczenia społecznego (np. zasiłek chorobowy),
- ze stypendiów,
- z działalności wykonywanej osobiście (np. z umów-zleceń),
- ze świadczeń wypłaconych z Funduszu Pracy (np. zasiłku dla bezrobotnych) lub z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych,
- z praw autorskich i innych praw majątkowych.

2. Jeżeli nie spełniamy wyżej wymienionych warunków, bo w roku podatkowym prowadziliśmy działalność gospodarczą czy działy specjalne produkcji rolnej opodatkowane według skali podatkowej lub uzyskaliśmy dochody z zagranicy, lub mamy obowiązek doliczyć do uzyskanych dochodów dochody małoletnich dzieci (wykazywane w załączniku PIT/M), a także gdy osiągnęliśmy dochody z najmu (opodatkowane wg skali podatkowej), wówczas rozliczamy się na formularzu PIT-36, w którym jednocześnie wykazujemy przychody wymienione w punkcie pierwszym (np. wynagrodzenie ze stosunku pracy), jeśli takie osiągnęliśmy.

3. Jeżeli dla dochodów z prowadzonej działalności gospodarczej lub działów specjalnych produkcji rolnej wybraliśmy opodatkowanie jednolitą 19-proc. stawką podatku, składamy odrębne zeznanie na formularzu PIT-36L.

4. Jeżeli osiągnęliśmy przychody z kapitałów pieniężnych, np. z odpłatnego zbycia papierów wartościowych (takich jak akcje, obligacje, certyfikaty inwestycyjne itp.), pochodnych instrumentów finansowych (tj. kontraktów terminowych, opcji itp.) lub z odpłatnego zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną, składamy odrębne zeznanie na formularzu PIT-38.

5. Sposób rozliczenia przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych (np. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu, prawa wieczystego użytkowania gruntu) zależy od daty nabycia zbywanej nieruchomości lub prawa. Jeżeli zbywaną nieruchomość lub prawo nabyliśmy:

w latach 2007-2008, rozliczenia podatku dokonujemy w zeznaniu rocznym PIT-36, PIT-36L albo PIT-38,

po 31.12.2008 r., składamy zeznanie roczne PIT- 39.

Można zatem wyobrazić sobie sytuację, w której w 2010 r. osiągnęliśmy przychody z najmu (dla których wybraliśmy formę opodatkowania ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych), otrzymywaliśmy wynagrodzenie z pracy, sprzedaliśmy na giełdzie akcje oraz prowadziliśmy działalność gospodarczą, dla której, jako formę opodatkowania, wybraliśmy jednolitą 19-proc. stawkę podatku. Wówczas do 31 stycznia 2011 r. składamy do urzędu skarbowego PIT- 28, w którym rozliczamy przychody z najmu, a do 2 maja 2011 r.: PIT-37, w którym rozliczamy dochody z pracy; PIT-38, w którym rozliczamy dochody (lub stratę) ze sprzedaży akcji, oraz PIT-36L, w którym rozliczamy przychody z działalności gospodarczej opodatkowane jednolitą 19-proc. stawką podatku.

II. Sprawdzamy, czy zachodzi możliwość skorzystania z preferencyjnej formy opodatkowania

Małżonkowie oraz osoby samotnie wychowujące dzieci, po spełnieniu określonych
w ustawie warunków, mogą - na wniosek wyrażony w zeznaniu PIT-36 albo PIT-37, złożonym w terminie do 2 maja 2011 roku - skorzystać z preferencyjnej formy opodatkowania swoich dochodów.

Wniosek o łączne opodatkowanie dochodów małżonków możemy również złożyć
w sytuacji, gdy związek małżeński zawarliśmy przed rozpoczęciem roku podatkowego, a nasz małżonek zmarł w trakcie roku podatkowego, albo pozostawaliśmy w związku małżeńskim przez cały rok podatkowy, a nasz małżonek zmarł po upływie roku podatkowego przed złożeniem zeznania podatkowego. Preferencyjne opodatkowanie dochodów małżonków polega na określeniu podatku
w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy ich łącznych dochodów.

W przypadku osoby samotnie wychowującej dzieci preferencja polega na tym, że podatek określa się w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy
dochodów osoby samotnie wychowującej dziecko. Za osobę samotnie wychowującą dziecko uważa się jednego z rodziców albo opiekuna prawnego, jeżeli osoba ta jest panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem albo osobą, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów. Za osobę samotnie wychowującą dzieci uważa się również osobę pozostającą w związku małżeńskim, jeżeli jej małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności.

III. Sprawdzamy, z jakich ulg i odliczeń podatkowych możemy skorzystać

Po spełnieniu określonych w ustawie warunków podatnik może odliczyć:

1) od dochodu:

- składki na obowiązkowe ubezpieczenie społeczne, potrącone ze środków podatnika, w tym składki zapłacone za granicą,
- ulgę rehabilitacyjną (np. wydatki na zakup leków, których stosowanie zlecił lekarz specjalista, odpłatność za zabiegi rehabilitacyjne, pobyt na turnusie rehabilitacyjnym),
- dokonane w roku podatkowym zwroty nienależnie pobranych świadczeń, które uprzednio zwiększyły dochód podlegający opodatkowaniu, w kwotach uwzględniających pobrany podatek dochodowy, jeżeli zwroty te nie zostały potrącone przez płatnika,
- darowizny przekazane: na cele pożytku publicznego organizacji prowadzącej działalność pożytku publicznego w sferze zadań publicznych, na cele kultu religijnego (np. budowę kościoła) lub cele krwiodawstwa,
- darowiznę na kościelną działalność charytatywno- opiekuńczą,
- ulgę internetową,
- ulgę na nabycie nowej technologii (dotyczy podatnika prowadzącego działalność gospodarczą),
- ulgę odsetkową (dotyczy podatnika, który do 31 grudnia 2006 r. podpisał stosowną umowę o kredyt czy pożyczkę mieszkaniową);

2) od podatku:
- składki na obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne podatnika w wysokości 7,75% podstawy wymiaru tej składki, w tym składki zapłacone za granicą,
- ulgę na dzieci,
- ulgę dla osób osiągających dochody z pracy wykonywanej za granicą, a rozliczane przy zastosowaniu metody odliczenia proporcjonalnego,
- ulgę z tytułu systematycznego oszczędzania w kasie mieszkaniowej (dotyczy podatnika, który przed 1 stycznia 2002 r. nabył do niej prawo), ulgę z tytułu wydatków poniesionych na ubezpieczenie społeczne osoby zatrudnionej w ramach umowy aktywizacyjnej, zawartej przed 1 stycznia 2007 r.

Korzystając z ulg podatkowych, do zeznania należy dołączyć odpowiednie załączniki. Przy ulgach mieszkaniowych jest to PIT/D, przy pozostałych odliczeniach PIT/O.

IV. Dokumenty, które ułatwią rozliczenie

W rozliczeniu rocznym pomogą informacje sporządzane przez płatników i przekazane nam oraz właściwemu dla nas urzędowi skarbowemu w terminie do końca lutego roku następującego po roku podatkowym. Jest to:

- PIT-11, który otrzymujemy m.in. od zakładu pracy, zleceniodawcy czy organu
zatrudnienia (np. z urzędu pracy),
- PIT-11A, który otrzymujemy od organu rentowego (np. z ZUS), jeśli organ ten nie był zobowiązany do sporządzenia obliczenia rocznego PIT-40A,
- PIT-8C, informacja o dochodach z innych źródeł (np. wartość umorzonego zobowiązania) oraz o niektórych dochodach z kapitałów pieniężnych (sprzedaż akcji),
- PIT-8S, który jest informacją o wysokości otrzymanego stypendium,
- PIT-R, informujący o kwotach wypłaconych z tytułu pełnienia obowiązków społecznych i obywatelskich.

Na podstawie danych zawartych w tych informacjach w zeznaniu wykazujemy: przychody, koszty uzyskania przychodów, dochody (bądź straty), zapłacone składki na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne oraz zaliczki pobrane przez płatników.

V. Obliczamy zobowiązanie podatkowe

Po ustaleniu osiągniętych w danym roku podatkowym źródeł przychodów, zapoznaniu się z zasadami ich opodatkowania (według skali podatkowej, jednolitej stawki 19% czy ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych) oraz wybraniu formularza zeznania odpowiedniego do ich rozliczenia, możemy przystąpić do obliczenia zobowiązania podatkowego.

Generalną zasadą jest opodatkowanie dochodu, a nie przychodu (wyjątek stanowi zeznanie PIT-28, gdzie ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych opodatkowany jest przychód). Dlatego, obliczając zobowiązanie podatkowe, w pierwszej kolejności ustalamy kwotę dochodu poprzez pomniejszenie przychodu o koszty uzyskania przychodów. Przedstawiając sposób obliczenia podatku na przykładzie przychodów opodatkowanych przy zastosowaniu skali podatkowej i wykazywanych w PIT-37, należy zauważyć, że uzyskując przychody ze stosunku pracy, odliczamy tzw. koszty pracownicze, które w ustawie zostały określone kwotowo. Jeżeli uzyskiwaliśmy przychody z tytułu jednej umowy o pracę, to odliczymy 111,25 zł miesięcznie, a za rok podatkowy nie więcej niż 1335 zł. Jeśli dojeżdżaliśmy do zakładu pracy znajdującego się w innej miejscowości, możemy odliczyć 139,06 zł miesięcznie, a za rok podatkowy nie więcej niż 1668,72 zł. W przypadku uzyskiwania przychodów z pracy od kilku pracodawców odliczenie nie może przekroczyć kwoty 2002,05 zł za rok podatkowy. Natomiast jeżeli mieliśmy kilku pracodawców i dodatkowo dojeżdżaliśmy do tych zakładów pracy z innej miejscowości, za rok podatkowy możemy odliczyć nie więcej niż 2502,56 zł.

Podobne zasady ustalania kosztów (tj. kwotowe) dotyczą niektórych przychodów z działalności wykonywanej osobiście, np. otrzymanych z tytułu pełnienia obowiązków społecznych lub obywatelskich, z tytułu zasiadania w radzie nadzorczej osoby prawnej (np. spółdzielni mieszkaniowej) czy z tytułu umów o zarządzanie przedsiębiorstwem, kontraktów menedżerskich . W przypadku przychodów z umowy-zlecenia lub umowy o dzieło odliczamy zryczałtowane koszty w wysokości 20%, a z tytułu korzystania z praw autorskich - 50% przychodów. Przy czym, jeżeli udowodnimy, że koszty uzyskania przychodów były wyższe niż wynikające z zastosowania normy procentowej, koszty uzyskania przyjmujemy w wysokości kosztów faktycznie poniesionych. W przypadku emerytur i rent przychód równa się dochodowi (nie określa się kosztów uzyskania tych przychodów).

Wykazane w zeznaniu dochody sumujemy i od sumy tych dochodów możemy odjąć przysługujące nam odliczenia (patrz KROK 4). W ten sposób ustalamy podstawę opodatkowania, od której obliczamy podatek przy zastosowaniu stawki wynikającej ze skali podatkowej (18% i 32%). Obliczony podatek możemy pomniejszyć o przysługujące nam odliczenia (np. o kwotę składki na obowiązkowe ubezpieczenie
zdrowotne w wysokości 7,75% podstawy jej wymiaru, kwotę ulgi na dzieci). Od tak wyliczonej kwoty podatku należnego odejmujemy sumę zapłaconych zaliczek.

W zależności od wysokości pobranych (odprowadzonych) zaliczek na podatek, może powstać nadpłata albo dopłata podatku.

Skala podatku dochodowego na 2010 r.

Podstawa opodatkowania w złotych Do: 85 528 Podatek wynosi 18% minus kwota zmniejszająca podatek 556 zł 02 gr ponad 85 528 zł 14 839 zł 02 gr +32 % nadwyżki ponad 85 528 zł

ZEZNANIE TRZEBA PODPISAĆ - NIEPODPISANE JEST NIEWAŻNE

Jeżeli składamy zeznanie wspólnie z małżonkiem, zeznanie podpisuje również małżonek, chyba że upoważnił nas do złożenia wniosku o łączne opodatkowanie dochodów. W takiej sytuacji wystarczy tylko nasz podpis, ale wówczas musimy pamiętać, że jest to równoznaczne ze złożeniem przez nas oświadczenia (pod rygorem odpowiedzialności karnej za fałszywe zeznania) o upoważnieniu nas przez małżonka do złożenia tego wniosku w jego imieniu.

Zeznanie może być podpisane przez pełnomocnika. Warunkiem jest złożenie do urzędu skarbowego odpowiedniego pełnomocnictwa do podpisywania zeznania. Jeżeli zeznanie składamy wspólnie z małżonkiem, pełnomocnictwo do podpisania zeznania jest skuteczne, gdy zostało udzielone temu samemu pełnomocnikowi przez oboje małżonków. Podpisanie zeznania przez pełnomocnika zwalnia nas/małżonka
z obowiązku jego podpisania.

VI. Składamy zeznanie

Wypełnione zeznanie podatkowe mamy obowiązek złożyć do dnia:

- 2 maja 2011 roku - dotyczy to zeznań: PIT-36, PIT-36L, PIT-37, PIT-38 i PIT-39, do urzędu skarbowego właściwego według naszego miejsca zamieszkania w ostatnim dniu roku podatkowego, a gdy zamieszkanie w Polsce ustało przed tym dniem - według ostatniego miejsca zamieszkania w Polsce.

Zeznanie możemy:
- złożyć osobiście w kancelarii urzędu skarbowego, gdzie otrzymamy potwierdzenie jego złożenia,
- nadać listem poleconym w polskiej placówce pocztowej operatora publicznego
(Poczta Polska), wówczas będziemy mieć pewność, że list z zeznaniem dotrze do urzędu skarbowego,
- wysłać przez internet w formie dokumentu elektronicznego, w tym również w uproszczony sposób, tj. bez konieczności potwierdzania go kwalifikowanym

podpisem elektronicznym. Dowodem złożenia zeznania w formie elektronicznej jest Urzędowe Poświadczenie Odbioru, które zawiera m.in. datę przyjęcia zeznania przez system e-Deklaracje decydującą o terminowości złożenia zeznania. Przed wypełnieniem interaktywnego formularza warto zapoznać się z instrukcją dostępną na stronie: www.e-deklaracje.gov.pl.

VII. Skutki rozliczenia podatku

Jeżeli w zeznaniu wykazaliśmy kwotę nadpłaty podatku, wówczas urząd skarbowy ma na jej zwrot trzy miesiące od dnia złożenia tego zeznania. Jeżeli jednak złożymy korektę zeznania, termin do zwrotu nadpłaty liczony jest od dnia skorygowania zeznania. W sytuacji, gdy mamy zaległości podatkowe, przysługująca nam nadpłata zostanie z urzędu zaliczona na poczet tych zaległości.

Zwrot nadpłaty następuje:

- w gotówce (w kasie urzędu lub przekazem pocztowym), jeżeli nie jesteśmy zobowiązani do posiadania rachunku bankowego,
- na wskazany przez nas rachunek bankowy.

Za termin dokonania zapłaty podatku uważa się:
- przy zapłacie gotówką- dzień wpłacenia kwoty podatku w kasie urzędu skarbowego lub na rachunek tego urzędu w banku, w placówce pocztowej, w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej,
- w obrocie bezgotówkowym - dzień obciążenia naszego rachunku bankowego lub naszego rachunku w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej na podstawie polecenia przelewu.

Jeżeli nie zapłacimy podatku w terminie, powstanie zaległość podatkowa, od której musimy, bez wezwania urzędu skarbowego, naliczyć i zapłacić odsetki za zwłokę.

Warto złożyć zeznanie jak najwcześniej. W ten sposób możemy:
- szybciej otrzymać nadpłatę, jeśli wynika ona ze składanego zeznania,
- uniknąć kolejek w urzędzie skarbowym (składając zeznanie osobiście) lub na poczcie (wysyłając zeznanie listem poleconym).

Składając wcześniej zeznanie, z którego wynika obowiązek dopłaty podatku, nie musimy jednocześnie dokonać wpłaty podatku na konto urzędu skarbowego. Termin zapłaty podatku nie ulega w takiej sytuacji skróceniu i nadal mamy na to czas do 2 maja 2011 r.

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wideo
Wróć na gdansk.naszemiasto.pl Nasze Miasto