Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Stara Kamienica: Kościół ze ściętą głową

Witold Hermaszewski, Witold Papierniak
fot. wikipedia.org
Parafia istnieje od roku 1242 lub 1241, a wezwanie brzmiało pierwotnie: Ścięcia Głowy św. Jana Chrzciciela. Prócz jej kościoła filialnego w leżącej 3 kilometry dalej na północny zachód Małej Kamienicy takiego wezwania nie znajdziemy nigdzie w Sudetach.

Obecny kościół w Starej Kamienicy powstał w XV wieku na miejscu poprzednich i jest budowlą gotycko-renesansową. Ma wysoką wieżę, zbudowaną w dole na planie kwadratu, wyżej zaś na rzucie ośmioboku. Jest ona zwieńczona hełmem z dwoma prześwitami. Na jej wschodniej ścianie, na wysokości około 10 m wmurowano krzyż pokutny. Z bliska widać jeszcze dwie mniejsze wieże, dostawione z obu boków. Mieszczą one klatki schodowe, prowadzące na renesansowe empory boczne. Powstały około 1624 r. Dostawienie dwóch małych wież bardzo urozmaiciło kształt świątyni. Na ścianach gotyckie i renesansowe portale. Wewnątrz mamy nawę oraz długie prezbiterium, poszerzone w XVII stuleciu o dwie mniejsze nawy boczne z emporami.

Dolny Śląsk na rowerze? Sprawdź TRASY ROWEROWE

Świątynia ma trzy barokowe ołtarze. Największy z nich, główny, przedstawia scenę śmierci św. Jana, dwa pozostałe stoją po bokach nawy przy łuku tęczowym. Na prawo od zakrystii znajduje się gotyckie sakrarium (schowek w murze na Najświętszy Sakrament i cenne naczynia), w którego drzwiczki wmontowano barokowy portret trumienny. Portrety trumienne są unikalnym zjawiskiem artystycznym polskiej sarmacji XVII i XVIII w. - występują w zasadzie tylko na ziemiach dawnej Rzeczpospolitej.

Zobacz też: Dolnośląskie zamki i pałace

Kamienna chrzcielnica pochodzi z końca XV w., ale jej cynowe nakrycie wykonano w 1624 r. Dużej wartości jest drewniana ambona, ufundowana ok. roku 1626 przez Jana Ulryka von Schaffgotscha. Jej korpus podtrzymuje anioł wyłaniający się z obłoków. Na nim rzeźby apostołów, od lewej: Mateusz, Piotr, Jan, Andrzej, Tomasz. Na schodach kolejni: Bartłomiej, Filip, Jakub Starszy, Jakub Młodszy, Juda Tadeusz i Szymon. Baldachim ma od spodu, na tzw. podniebiu, rzeźbę Ducha Świętego pod postacią gołębicy. Na ambonie jest też herb fundatora. Nawa ma kształt prostokąta, jest gotycka, jednak sklepienie zostało w okresie renesansu zakryte płaskim stropem, podzielonym na kasetony i malowanym w ornamenty. Jest to typ malarstwa zwanego patronowym, od patronów – skórzanych szablonów, które przykładano do stropu. Taka technika zapewnia masową i tanią produkcję, a nie wymaga biegłości w sztuce, raz przygotowane patrony umożliwiały wielokrotne powielanie tego samego wzoru. Artyści malarze traktowali ją często jako coś niegodnego lub sztukę gorszej kategorii. Dziś jednak taki strop jest na tyle rzadki, że niezależnie od swej wartości artystycznej robi duże wrażenie na turystach.

Kościół ten jest interesujący ze względu na rzadko spotykane połączenie gotyku z renesansem, a tego ostatniego stylu mamy na terenie Sudetów niewiele.

Poczytaj o skarbach Sudetów w naszym PRZEWODNIKU SUDECKIM

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Filip Chajzer o MBTM

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na dolnoslaskie.naszemiasto.pl Nasze Miasto