Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Tabletki z jodkiem potasu przeciw radiacji. Kiedy przyjąć w razie zagrożenia? Można przedawkować? Kto powinien je zażyć?

Maciej Rajfur
Maciej Rajfur
Prof. Marek Bolanowski, kierownikiem Katedry i Kliniki Endokrynologii, USK we Wrocławiu, tłumaczy działanie jodku potasu przeciw radiacji.
Prof. Marek Bolanowski, kierownikiem Katedry i Kliniki Endokrynologii, USK we Wrocławiu, tłumaczy działanie jodku potasu przeciw radiacji. Janusz Wolniak
O tabletkach z jodkiem potasu, ich działaniu i ewentualnym zagrożeniu rozmawiamy z prof. Markiem Bolanowskim, specjalistą chorób wewnętrznych i endokrynologii, konsultantem wojewódzkim ds. endokrynologii.

Maciej Rajfur: Coraz częściej mówi się o masowym przyjmowaniu tabletek z jodkiem potasu, w razie gdy dojdzie do jakiejkolwiek awarii elektrowni jądrowej w Ukrainie. Czy mamy się czegoś bać?

Prof. Marek Bolanowski: W tej chwili nie. Zabezpieczenie jest przewidziane i zapewnione. Gdyby doszło do zagrożenia, miejmy świadomość, że dzieli nas 1400 kilometrów od elektrowni na Zaporożu czy ponad 600 od Rówieńskiej Elektrowni Jądrowej. Dużo zależy od kierunku wiatru i czasu. Myślę, że wszystko od strony systemowej jest tutaj dobrze przygotowane.

Jak działa tabletka z jodkiem potasu?

Tabletka przyjęta w odpowiednim czasie sprawia, że przyjęcie nie-radioaktywnego jodu - w postaci jodku potasu - zapobiega wychwytowi jodu radioaktywnego przez tarczycę przed lub po wystąpieniu skażenia. Promieniotwórczy jod może wywołać np. raka tarczycy.

Tabletki trzeba przyjąć w określonym czasie. Jak wygląda dawkowanie?

Zgadza się. Przyjmujemy je od 24 godzin przed spodziewaną ekspozycją do nawet 8 godzin po ekspozycji. Najlepiej jednak wcześniej niż później. Dawkowanie tabletek ze stabilnym jodem zależy od wieku. Stosowanie dawki mniejszej lub większej od zalecanej może zagrozić zdrowiu. Dorośli do 60. roku życia i dzieci powyżej 12. roku życia - 2 tabletki (100 mg jodu). Dzieci od 3 do 12 lat - 1 tabletka (50 mg jodu), dzieci od 1. miesiąca do 3. roku życia - pół tabletki (25 mg jodu), noworodki - 1/4 tabletki (12,5 mg jodu), kobiety w ciąży i karmiące piersią - 2 tabletki (100 mg).

Kto jest najbardziej narażony w takim przypadku?

Dzieci, młodzież, kobiety w ciąży. Im człowiek młodszy, tym to zagrożenie jest większe. Dla osób starszych te tabletki nie są wskazane. W zaleceniach rządowych podaje się granicę 60 lat, lecz zalecenia bardziej naukowe mówią nawet o granicy 40 lat. Osoby powyżej 40 lat są w mniejszych stopniu zagrożone.

Czy są skutki uboczne przyjęcia jodku potasu?

Tak, tabletki mogą wywołać nadczynność tarczycy, która z kolei może prowadzić np. do groźnego migotania przedsionków. Groźnego szczególnie dla osób starszych.

Czy tabletka, w razie awarii elektrowni jądrowej i nadejścia radioaktywnej chmury, chroni nas w 100 procentach?

Tabletka zmniejsza zagrożenie, nigdy nie mamy pewności. Można np. mieć raka w organizmie jeszcze przed promieniowaniem i tego nie wiedzieć.

A co z wcześniejszym przyjmowaniem tabletek z jodkiem potasu?

To nie ma sensu, jest niepotrzebne, a tylko zwiększamy ryzyko skutków ubocznych. Tak jak ze zbyt później zażywaniem. Już nie nadrobimy działania, gdy przeoczymy odpowiedni moment. Od 24 godzin przed potencjalnym kontaktem do 8 godzin po kontakcie z promieniowanie. Takie są widełki.

Jeśli ktoś jednak nie połknie tabletki z jodkiem potasu, może jakoś inaczej się ochronić przed radiacją?

Oczywiście można zmniejszać ryzyko poprzez pozostawanie kilka dni w domu w zamkniętych pomieszczeniach, żeby chronić się przed radioaktywnymi cząsteczkami. Tak samo z pożywieniem. Najlepiej korzystać z zapasów w domu, a nie z żywności niewiadomego pochodzenia, która mogła zostać napromieniowana. Pić wodę, którą się wcześniej zgromadziło. Czyli po prostu się pilnować. Ale myślę, że jeśli pojawi się sygnał o zagrożeniu, każdy, komu to potrzebne, bez problemu otrzyma jodek potasu.

Czy można przedawkować?

Naturalnie, dlatego apeluję - wzięcie większej dawki nic nie pomoże. Można ewentualnie dawkę powtórzyć przy następnej groźnej sytuacji, ale im większa dawka, tym większe ryzyko powikłań. Warto też zapoznać się z ulotką rządową. Są tam wymienione leki, które mogą wchodzić z jodkiem potasu w nieprawidłowe reakcje, dlatego dobrze się w tej sprawie skonsultować i ostrożniej do tego podejść.

A kiedy nie można przyjmować jodku potasu?

W przypadku uczulenia na niego lub na któryś ze składników tego leku, gdy chorujemy na nadczynność tarczycy, jeśli mamy zaburzenie naczyń krwionośnych, jeśli cierpimy na choroby autoimmunologiczne, połączone ze świądem i pęcherzami na skórze.

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Te produkty powodują cukrzycę u Polaków

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na jeleniagora.naszemiasto.pl Nasze Miasto