Walentynki lub dzień św. Walentego. Święto zakochanych, epileptyków i... chorych psychicznie

Z dostępnych informacji wynika, że początki walentynek sięgają czasów starożytności. 15 lutego w starożytnym Rzymie uroczyście obchodzono tzw. wigilię Luperkaliów, czyli święta ku czci bożka płodności i urodzaju. W trakcie uroczystości mężczyźni wrzucali do urny zapisane skrawki papieru. Widniały na nich imiona wszystkich dziewcząt mieszkających w Rzymie. W urnie znajdowały się także krótkie wierszyki miłosne. Na koniec dnia odbywało się losowanie karteczek, co miało na celu połączenie par. Stworzone w ten sposób pary musiały dotrzymać sobie towarzystwa do końca obchodów. Jednakże na popularności zyskały dopiero w latach 90 – XX wieku.

Do Polski obchody walentynkowe trafiły wraz z kultem świętego Walentego z Bawarii i Tyrolu. Popularność uzyskały jednak dopiero w latach 90 XX wieku. Jedyne i największe w Polsce odbywają się corocznie od 14 lutego 2002 roku w Chełmnie (województwo kujawsko-pomorskie) pod na-zwą „Walentynki Chełmińskie”. Za sprawą przechowywanej, prawdopodobnie od średniowiecza, w chełmińskim kościele farnym pw. Wniebowzięcia NMP relikwii św. Walentego, połączono tu lokalny kult św. Walentego z tradycją anglosaską.

Święty Walenty był rzymskim kapłanem i lekarzem. Udzielał ślubów zakochanym parom. Władający wtedy cesarz Klaudiusz II wprowadził zakaz udzielania ślubów, gdyż uważał, że najlepszym żołnierzem jest samotny mężczyzna w przedziale wiekowym od 18 do 35 lat. Ksiądz Walenty nie dostosował się do zakazu władcy i praktykował udzielanie sakramentu ślubu. W konsekwencji swoich poczynań został wtrącony do więzienia. Podaje się, że zadurzył się tam w niewidomej dziewczynie – córce swojego stróża więziennego. Jak głoszą legendy – dziewczyna pod wpływem uczuć Walentego odzyskała wzrok. Gdy cesarz dowiedział się o tym fakcie, wydał rozkaz ścięcia kapłanowi głowy. Od tej pory kapłan Walenty został patronem zakochanych. Nie każdy wie, że święty Walenty, oprócz tego, że jest patronem zakochanych, jest również patronem epileptyków oraz chorych psychicznie. W Polsce 14 lutego obchodzimy Dzień Chorych na Padaczkę (epilepsję). To najczęstsza choroba mózgu. Choruje na nią ok. 400 tysięcy Polaków.

Najważniejszym miejscem kultu św. Walentego jest bazylika jego imienia w Terni. Na srebrnym relikwiarzu ze szczątkami patrona umieszczono inskrypcję „Święty Walenty patron miłości”. Co roku w niedzielę poprzedzającą dzień 14 lutego przybywają do bazyliki pary narzeczonych z całych Włoch i świata, w celu złożenia przyrzeczenia miłości. Gromadzą się tu również małżonkowie świętujący 25 lub 50 rocznicę zawarcia sakramentu małżeństwa. W Terni w tym dniu wręczana jest również nagroda „Rok Miłości”. W roku 1997 list do par narzeczonych przesłał również Jan Paweł II, a jego przesłanie wyryto na marmurowej tablicy przy grobie świętego Walentego. Kilka miast w Polsce przyznaje się do posiadania relikwii św. Walentego, w tym Lublin, Kraków i Chełmno. W każdym z nich 14 lutego organizowane są obchody ku czci patrona zakochanych. Stałym niemalże elementem walentynek jest wzajemne wręczanie walentynkowych ozdobnych karteczek. Czerwone, najczęściej w kształcie serca, opatrzone walentynkowym wierszykiem, a często i miłosnym wyznaniem.

Święty Walenty, opiekunie tych,
którzy się kochają i darzą przyjaźnią,
Ty który z narażeniem życia urzeczywistniłeś
i głosiłeś ewangeliczne przesłanie pokoju,
Ty, który dzięki męczeństwu przyjętemu
z miłości zwyciężyłeś wszystkie siły obojętności,
nienawiści i śmierci, wysłuchaj naszą modlitwę.
W obliczu rozdarć i podziałów na świecie daj nam
zawsze kochać miłością pozbawioną egoizmu,
abyśmy byli pośród ludzi
wiernymi świadkami miłości Boga.
Niech ożywiają w nas miłość, przyjaźń
i zaufanie, które pozwolą nam przezwyciężyć
życiowe przeszkody.
Prosimy Cię, wstawiaj się za nami do Boga,
który jest źródłem wszelkiej miłości i
wszelkiego piękna i który żyje i króluje
na wieki wieków.
Amen.

po albańsku – Te dua
po angielsku – I love you
po arabsku – Ohiboka
po bułgarsku – Obiczam te
po chińsku – Wo ai ni
po czesku – Miluji te
po duńsku – Jeg elsker dig
w esperanto – Mi amas vin
po estońsku – Mina armastan sind
po filipińsku – Mahal ka ta
po fińsku – Minä rakastan sinua
po francusku – Je t´aime
po grecku – S´agapo
po hiszpańsku – Te quiero
po holendersku – Ik houd van jou
po islandzku – Eg elska thig
po irlandzku – Taim i’ ngra leat
po japońsku – Watakushi wa anata o aishinasu
po łacinie – Te amo lub Vos amo
po niemiecku – Ich liebe dich
po portugalsku – Te amo
po rosyjsku – Ja ljublju tiebja
po rumuńsku – Te jubesc
po serbsku – Volim te
w suahili – Nakupenda wewe
po szwedzku – Jag älskar dig
po turecku – Seni seviyorum
po węgiersku – Szeretlek
po włosku – Ti amo